Tam Cúc là gì? Cách chơi Tam cúc dễ hiểu nhất cho tân thủ

Tam cúc – một trò chơi bài dân gian rất phổ biến từ xa xưa và đến nay vẫn rất được ưa chuộng.

Cách chơi Tam Cúc không quá phức tạp như bài tổ tôm hay các dạng bài lá khác.

Mặc dù vậy, để chiến thắng một ván bài thì trước hết chúng ta cần nắm được luật chơi để có những chiến thuật đánh cụ thể.

Dưới đây chính là cẩm nang nhập môn để bạn trở thành những người đánh Tam Cúc chuyên nghiệp nhất.

Tam cúc là gì?

Tam cúc là trò chơi bài lá xuất hiện đầu tiên ở Miền Bắc. Hiện nay chúng ta có thể bắt gặp trò chơi này ở rất nhiều nơi trong cả nước.

Chúng gắn với cuộc sống của tầng lớp bình dân và được dùng để giải trí lúc rảnh rỗi.

Tam cúc đã từ lâu gắn với tập tục và thói quen của người dân Miền Bắc.

Vào những lúc nông nhàn hay lễ tết, hội hè thì người dân thường tụ tập đánh bài Tam cúc.

Trò chơi này đặc biệt thích hợp với nữ giới vì số lượng quân không quá nhiều và dễ hiểu.

Một ván bài Tam cúc thông thường sẽ có 4 người chơi nhưng vẫn có thể bắt đầu nếu có từ 2 người trở lên.

Tùy vào số lượng người tham gia mà luật chơi Tam cúc cũng có thay đổi đôi chút.

Thường là sẽ bỏ đi 1 hoặc 5 quân theo quy định.

Mua bài Tam cúc ở đâu? Cũng giống như tất cả các bộ bài khác như tổ tôm, bài 52 lá… thì bài Tam cúc được bán rộng rãi khắp cả nước.

Chúng ta có thể tìm mua ở hầu khắp các tiệm bán hàng tiện lợi, cửa hàng tạp hóa hoặc đặt hàng trên các trang thương mại điện tử.

Nhiều người nhầm tưởng tam cúc với tổ tôm (hay đánh Chắn ngày nay) nhưng thực tế chúng không hề giống nhau.

Thực tế thì đánh Tam cúc dễ hơn vì chỉ thành màu đỏ và đen với 7 loại quân thì Chắn lại khác.

Bài Chắn có tới 120 quân, chia thành 30 loại với rất nhiều cách kết hợp hay hình vẽ phức tạp.

Trong khi đó bài Tam cúc dễ nhớ hơn rất nhiều vì chỉ có vài hình minh họa đơn giản.

Nếu so sánh cách chơi Tam cúc và Chắn thì chắc chắn ai cũng sẽ thừa nhận sự dễ hiểu, đơn giản của bài Tam cúc.

Hiện nay ngoài cách đánh truyền thống thì người chơi còn có thể đánh Tam cúc online đổi thưởng hoặc tải các bản game.

Dù lựa chọn cách nào thì luật chơi hầu như không đổi. Đó là ai có nhiều lá bài thắng nhất thì sẽ chiến thắng.

Để biết luật chơi Tam cúc cụ thể thì các bạn hãy tiếp tục theo dõi ở các phần dưới đây.

Phân biệt các lá bài trong Tam Cúc

Nếu như bài Tổ tôm có tới 120 quân thì Tam cúc chỉ có 32 lá. Với số quân vừa phải thì người chơi không gặp nhiều khó khăn trong cách phân biệt chúng.

Về cơ bản bài Tam cúc gồm 16 quân đen và 16 quân đỏ. Mỗi loại sẽ gồm đủ các quân bài như sau:

u003cstrongu003eTướng (將)u003c/strongu003e: Hình vị tướng có cắm cờ sau lưng và ngồi ghế. Có 1 quân duy nhất. Nếu tướng màu đỏ thì gọi là Tướng Ông và màu đen gọi là Tướng Bà. Quân tướng ông là lá bài mạnh nhất.
u003cstrongu003eSĩ (士)u003c/strongu003e: Hình vị quan đội mũ cánh chuồn và phía sau là một em bé đứng khoanh tay. Có 2 lá và nếu màu đỏ thì gọi là Sĩ điều.
u003cstrongu003eTượng/tịnh (象)u003c/strongu003e: Hình con voi. Có 2 lá bài voi và nếu màu đỏ gọi là Tượng hồng. Ngược lại màu đen thì gọi là Tượng thâm.
u003cstrongu003eXe (車)u003c/strongu003e: Cỗ xe có màu xanh, đỏ, vàng. Có 3 quân xe 1 màu.
u003cstrongu003ePháo (砲)u003c/strongu003e: Hình khẩu pháo. Có 2 khẩu pháo cùng màu.
u003cstrongu003eMã (馬)u003c/strongu003e: Hình con ngựa. Có 2 ngựa đồng màu.
u003cstrongu003eTốt (卒)u003c/strongu003e: Hình người lính cầm đao. Có 5 quân tốt và tốt đen là quân thấp nhất.

Tất cả các lá bài Tam cúc đều được viết bằng tiếng Hán.

Tuy nhiên điều đó không ngăn cản được người chơi nếu như nắm được quy tắc nhận biết nét hoặc hình ảnh kể trên.

Đặc biệt các lá bài này chỉ được in hình ở một mặt trên nền trắng và được làm từ các bìa mỏng, cứng, dài, hẹp hình chữ nhật.

Theo luật chơi Tam cúc thì các quân bài cùng tên thì quân đỏ luôn lớn hơn quân đen.

Ví dụ: Tướng Ông màu đỏ lớn hơn Tướng Bà màu đen. Đặc biệt, thứ tự các quân bài được sắp xếp từ bé đến lớn như sau:

Tốt < Mã < Pháo < Xe < Tượng < Sĩ < Tướng

Luật chơi bài Tam Cúc

Đánh bài Tam cúc cũng như các trò khác đều cần tuân thủ theo luật. Đây là những quy tắc chơi và cũng là căn cứ để xác định thắng thua.

Để chơi được trò này, các bạn cần nắm được các quy tắc sau:

Cách chia bài Tam cúc

Số lượng các lá bài được chia trong một ván Tam cúc không giống nhau.

Chúng phụ thuộc vào số thành viên tham gia trong một ván bài, cụ thể là:

• 2 người: mỗi người 16 lá nhưng thường ít khi chơi vì cả 2 đều đã biết số quân mà đối phương đang có.
• 3 người: mỗi người nhận 9 lá bài. Các lá bài bị loại là tướng ông, tướng bà, sĩ đen, sĩ đỏ, tốt đen.
• 4 người: mỗi người nhận 8 lá bài và không có quân nào bị loại.

Cách sắp xếp bài Tam cúc

Với các lá bài được chia, quy tắc ghép mà người chơi có thể áp dụng là:

• Đôi: 2 lá bài cùng tên và cùng màu.
• Bộ 3: 3 lá bài cùng màu (Các lá bài bộ 3 là tướng, sỹ, tượng, xe, pháo, mã).
• Tứ tử: 4 quân tốt cùng màu.
• Ngũ tử: 5 lá tốt cùng màu.
• Nếu không vào bộ nào thì được gọi là quân bài lẻ.

Cách chơi bài Tam cúc

Đầu tiên 32 lá bài sẽ được trộn thật kỹ và một người sẽ được chọn làm cái. Cái sẽ được chia bài đầu tiên và đánh lá bài đầu tiên.

Những người chơi sau sẽ dựa vào quân bài cái đánh ra để tiếp tục ván bài.

Nếu Cái ra cây lẻ, đôi, bộ 3 hay tứ tử, ngũ quý thì những người chơi sau sẽ phải ra các quan bài tương ứng.

Tuy nhiên các ván bài cũng có “khẩu quyết” – quy tắc đánh nhất định mà bất cứ ai cũng phải tuân theo.

• Bài 2 hoặc 4 người: “cấm tướng, cấm sĩ lấy tượng cầm đầu”. Nghĩa là ở lần ra bài đầu tiên thì chỉ được đánh quân lớn nhất là Tượng hồng. Nếu ra tướng/sĩ sẽ phạm luật. Hình phạt là không được quyền ăn và được tính là Chui bài.
• Ván bài 3 người: “cấm sĩ, cấm tượng lấy xe cầm đầu”. Trong lần gọi bài đầu tiên thì quân lớn nhất được đánh là Xe hồng.

Theo luật, các quân bài được ra đều sẽ được úp xuống chiếu. Người gọi bài sẽ lật bài đầu tiên và những người bên cạnh cũng vậy.

Ai có bài lớn nhất sẽ được thắng.

Người nhận thua sẽ không cần phải lật bài. Đặc biệt, người thắng ở ván trước sẽ gọi Cái ở ván sau.

Các quy tắc tính thắng trong chơi trong Tam cúc

Để phân biệt thắng thua giữa các người chơi thì cần căn cứ vào các bộ bài.

Các quy tắc trình làng và gọi bài như sau:

• Các bộ đôi, ba trên sẽ ăn bộ đôi, ba dưới. Ví dụ: Bộ 3 Pháo sẽ ăn bộ 3 Mã. Bộ đôi Tượng ăn bộ đôi Xe.
• Bộ đôi, ba cùng loại thì màu đỏ sẽ ăn được màu đen. Ví dụ: Tượng hồng ăn được đôi Tượng thâm.
• Nếu lên bài có Tứ tử hoặc ngũ tử bất kể đỏ đen thì được Trình làng trước khi Cái gọi cây đầu tiên và coi như thắng. Nếu chỉ có tứ tử hạ bài thì được ăn nhưng không có quyền làm cái. Ngũ tử sẽ chắc chắn làm Cái ở ván bài tiếp theo hay còn gọi là “Cướp cái” và có thể trình làng bất cứ lúc nào.
• Ở ván bài 3 người chỉ có tứ tử và được trình làng.
• Tứ tử, ngũ tử trình làng hoặc cướp cái không tính là lần gọi bài đầu tiên. Người chơi vi phạm cách ra bài đều sẽ bị phạt bình thường.

Các quy tắc tính thắng thua Vòng cuối như sau:

• Nếu trước khi hết bài, Cái có thể gọi kết đôi, kết ba để có được nhiều điểm hơn. Bài kết đôi cao nhất là Xe hồng. Nếu Cái gọi kết đôi, ba nhưng bị đè thì tính điểm thưởng cho người ra bài đè đó.
• Kết tốt đen: Cái gọi đôi cuối cùng là tốt đen và thắng thì ăn kết tốt đen.
• Đề tốt đen, ngũ tử, tứ tử: người gọi đôi tốt, ngũ tử, tứ tử đen mà có người ngửa bài có tố, ngũ tử, tứ tử đỏ thì sẽ đè bài thành công. Người ra bài tốt đen phải đền tiền cho người ăn tốt đỏ.
• Đi đêm: đây là cách tráo bài giữa các người chơi. Các lá bài cần hạ xuống chiếu và tráo các bên với nhau. Tuy nhiên cách này chỉ được áp dụng nếu có sự thống nhất từ đầu về luật chơi.

Cách tính điểm Tam cúc

Nội dung chính của bài đánh tam cúc đó là tính điểm để phân định thắng thua. Số điểm các kết đôi, ba, đè được tính như sau:

Nếu trong một ván bài thì ai kết trước sẽ thắng. Những người thua sẽ lấy số điểm kết trừ đi số cây trên bài.

Nếu bài không có kết thì tính điểm. Các người chơi sẽ so bài với nhau.

Ai nhiều điểm sẽ thắng và hòa thì không ai mất hay được tiền.

Lưu ý: Bàn chơi 3 người thì ai nhiều hơn 3 cây sẽ thắng, ít hơn 3 cây là thua. Bàn chơi 4 người thì con số này là 2 và 2 người là 8 để căn cứ tính thắng thua.

Một số mẹo chơi tam cúc dễ thắng nhất

Bất cứ ai khi bắt đầu một bàn chơi đều mong muốn sẽ giành được chiến thắng.

Một vài mẹo nhỏ sau đây sẽ giúp các bạn thường xuyên trải qua cảm giác này.

• Đầu tiên là nắm chắc luật chơi: Để biết được bài 2, 3, 4 người có sự khác nhau ra sao. Đây gọi là “biết người biết ta trăm trận trăm thắng”
• Thứ 2 là biết cách sắp xếp bài sao cho dễ nhìn: Mặc dù nếu chơi Tam cúc online thì có chức năng xếp bài nhưng nếu ta tự xếp có thể sẽ tạo được các kết hợp như ý muốn
• Thứ 3 là giành cái: người gọi bài trước sẽ có nhiều lợi thế nên được làm cái cũng có cơ hội thắng tốt hơn
• Thứ 4 là đánh bài có chiến thuật: Dựa vào cách đánh của đối thủ để đoán xem họ đang nắm quân bài nào. Từ đó có cách đè phù hợp nhất

FAQ – Câu hỏi thường gặp về chơi bài Tam Cúc

Câu hỏi 1: Hiện tại có thể chơi tam cúc online không?

Tam cúc tuy không quá phổ biến nhưng vẫn có những web uy tín hỗ trợ chơi trò này cho nên bạn có thể yên tâm khi muốn chơi đánh bài tam cúc trực tuyến.

Câu hỏi 2: Game này có phù hợp với người mới không?

Hơi khó để “nhai” lúc đầu vì luật chơi khó hiểu và có quá nhiều quy tắc nhưng nếu bạn muốn chơi thì vẫn hoàn toàn có thể thử trải nghiệm. Chỉ cần lưu ý chọn đúng bàn cược giới hạn cược thấp để không bị dân chuyên ức hiếp.

Câu hỏi 3: Chơi tam cúc online cần bao nhiêu người?

Hầu hết mọi game đều yêu cầu đủ 4 người mới có thể bắt đầu một ván. Tuy nhiên tốc độ ghép trận hiện nay khá nhanh vì số lượng người chơi online cũng được đảm bảo nhiều hơn, không phải quá mất nhiều thời gian chờ đợi.

Câu hỏi 4: Tỷ lệ thưởng trong bài tam cúc như thế nào?

Trong 1 ván 4 người thì người chiến thắng cả ván sẽ nhận được toàn bộ tiền cược từ những người chơi trong ván trừ đi mức phí quy định của từng sảnh game. 

Tất nhiên mức tiền cược của mỗi người chơi sẽ được quy định từ trước, phụ thuộc vào giới hạn cược trong ván mà bạn có thể lựa chọn.

Tổng kết về bài Tam Cúc

Nhìn chung đánh bài Tam cúc không quá phức tạp. Dù cho các lá bài viết bằng tiếng Hán nhưng lại rất dễ phân biệt.

Để có thể chơi thành thạo, bạn nên học thuộc các luật chơi Tam Cúc trước khi bắt đầu thực hành.

Thêm vào đó nên ngồi xem người khác chơi hoặc vào các bàn chơi tập sự để luyện tay trước khi xuống tiền thực tế.

Đừng quên theo dõi những bài viết mới nhất tại chuyên mục đánh bài thưởng của Edric và đồng bọn đấy nhé!

Chúc các bạn may mắn.